درماتیت ناشی از بی اختیاری یا IAD میتواند دردناک، پر هزینه و نسبت به تشخبص و درمان دارای پیچیدگی باشد. این درماتیت بخشی از گروه بزرگتر درماتیت های ناشی از رطوبت پوست مانند درماتیت ناشی از عرق یا درماتیت ناشی از خیس خوردگی پوستی است.درماتیت ناشی از بی اختیاری ادرار دارای گستردگی و شیوع زیادی است. تشخیص صحیح، درمان فوری و کنترل منبع تحریک کننده پوست از عوامل موثر در مدیریت درماتیت است.
علل :
IAD ناشی از اثرات ادرار، مدفوع، و وسایل جاذب ادرار مانند پوشینه بر روی پوست است. pHپوستی باعث حفظ مقاومت پوست در مقابل نفوذ باکتری ها و قارچ ها است. pH طبیعی پوست 5 تا 5.9 بوده و pH ادرار 4.5 تا 8 است. pH های بالاتر باعث قلیایی شدن پوست و منجر به آسیب پوستی میگردد.رطوبت پوست لزوما مخرب پوست نیست اما تماس مواد قلیایی ادرار با پوست در طولانی مدت باعث تخریب آن میشود.
تماس ادرار با پوست فلور طبیعی پوست را تغییر داده و باعث افزایش نفوذپذیری لایه اپیدرم، ضعیف شدن آن شده و پوست را مستعد سایش و تخریب میگرداند.باکتری های مدفوع میتوانند وارد پوست شده و خطر عفونت ثانویه را افزایش دهند.
پوست مرطوب دمای پایین تری نسبت به پوست خشک دارد .پوست مرطوب و تحت فشار خونرسانی کمتری نسبت به پوست خشک دارد.
پوشک بزرگسال ان یا لباس های یک بار مصرف حاوی چند لایه از مواد پلیمری هستند. پلیمر برای افزایش جاذب بودن پوشک یا لباس در ساختار آنها بکار میرود. این مواد پلیمری باعث به دام افتادن گرما و رطوبت شده و باعث قرمز شدن و التهاب پوست میگردند. این حالت باعث افزایش فشار بر روی پوست میشود بخصوص اگر رطوبت زمان طولانی با پوست در تماس باشد.
انواع درماتیت وابسته به بی اختیاری
IAD به سه دسته خفیف، متوسط و شدید دسته بندی میشود.
غربالگری برای IAD
غربالگری برای IAD بصورت بررسی روزانه پوست بیماراز نظر وجود قرمزی، درد، التهاب و خارش است. برای افتراق درماتیت وابسته به بی اختیاری از زخم فشاری به موارد زیر دقت داشته باشید:
- IAD میتواند در هر جایی که پوست در تماس با ادار یا مدفوع قرار دارد به وجود آید ولی محل زخم فشاری بیشتر در محل های با وجود نقاط فشاری استخوانی و بدون حضور رطوبت است.
- در صورت وجود IAD پوست به رنگ قرمز یا قرمز روشن است در حالیکه در زخم فشاری ممکن است پوست به رنگ قرمز، بنفش، زرد یا سیاه مایل به اب هم دیده شود.
- الگوی ضایعات پوستی در IAD بصورت لبه های منتشر ( مرز نامشخص) بود در حالیکه در زخم فشاری ضایعات لبه های مشخص دارد.
- عمق آسیب های پوستی مربوط به IAD معمولا در سطح پوست و بدون وجود بافت نکروزه است در حالیکه در زخم فشاری عمق ضایعات و درگیری پوستی بسیار متفاوت است.
پیشگیری از IAD
سه اصل اساسی در پیشگیری از IAD عبارتند از : نظافت، رطوبت و محافظت
- پوست بیمار را با صابونهای ملایم که دارای PH متعادل هستند و در آنها سورفکتانتهای بلند کننده ادرار و مدفوع وجود دارد، تمیز کنید. پوست را در بطور معمول در زمانهای تماس با ترشحات الوده پاک کنید.
- استفاده از آب گرم (نه داغ)، و اجتناب از نیروی بیش از حد و اصطکاک برای جلوگیری از آسیب بیشتر پوستی
- مرطوب کردن پوست به صورت روزانه، مرطوب کننده ها ممکن است به تنهایی یا همراه با مواد پاک کننده باشد. این مواد بطور معمول حاوی لانولین بوده که جایگزین چربی از دست رفته پوست میشود.
- برای حفاظت از پوست در مقابل ادرار و مدفوع میتوان از یک کرم مرطوب کننده که پوشش محافظتی روی پوست ایجاد کند استفاده کرد.این کرم ها میتوانند موادی بر پایه زینک یا وازلین باشند یا حتی در مواردی از مواد ترکیبی تهیه شده بصورت سفارشی استفاده کرد.
چنانچه پروتکل های درمانی در مورد این بیماران با شکست مواجه شود باید در اسرع وقت به یک متخصص پوست ارجاع داده شوند.
برای کمک به اینکه تماس پوست با ادرار یا مدفوع به حداقل برسد باید از وسایلی مانند کاتتر ادراری یا بگ ادراری یا روش های دیگر کنترل و مدیریت دفع بیمار استفاده کرد.
چنانچه بیمار دارای پد جاذب است (پوشینه) باید توجه کنید که حتما از مواد با قدرت جذب بالا بوده و جنس آنها از نوع لایه لایه ای نباشد و فشار را در زیر بیمار به حداقل برساند.
مدیریت IAD
برای موفقیت هر نوع مراقبت از پوست یک رویکرد جامع در مورد IAD مورد نیاز است. در درمان IAD همکاری تیم پزشکی و پرستاری و میزان بودجه بیمار برای درمان تاثییر گذار است مخصوصا در مورد تهیه محصولات سفارشی و ساختنی.
در موارد التهاب شدید پوستی ممکن است از پانسمان آلژینات و فوم به همراه کورتیکواستروید موضعی استفاده شود.
در صورت شک به وجود عفونت در IAD ممکن است مصرف داروهای آنتی باکتریال یا ضد قارچ مورد نیاز باشد.تست هایی نیز برای بررسی وجود عفونت ثانویه در زخم وجود دارد.این تست ها ممکن است شامل: نمونه برداری از پوست، تست هیدروکساید پتاسیم یا رنگ آمیزی گرم برای قارچ یا کشت حساسیت در مقابل آنتی بیوتیک باشد.
چنانچه بیمار شما دارای عفونت ثانویه قارچی یا باکتریایی است دوره درمان کامل برای وی توصیه میشود. در موارد شدید عفونت ثانویه قارچی، درمان دارویی از طریق خوراکی ممکن است به درمان موضعی اضافه شود.
ارجاع و آموزش
برای ارزیابی و درمان عوارض بی اختیاری بیمار را به یک متخصص مناسب ارجاع دهید.به بیمار در مورد مدیریت دفع، رژیم غذایی، تقویت عضلات کف لگن و اصلاح لباس و داشتن تحرک اموزش بدهید.
منابع:
https://members.nursingquality.org
http://www.sageproducts.ca/
http://woundcareadvisor.com